Bu noktalar da bizim ölüm orucundan hemen beklediğimiz etki lerdi. Bazıları gerçekleşecek, bazıları ise gerçekleşmeyecektir. Örne ğin, isyandan fiili direnişe geçişi yapamadık, saldırıların hızı ve dozunu keasmedik.

Gerek kısa vadeli beklentiler, gerekse esas istem ve hedefler acısından ölüm orucu kararı doğru, yerinde verilmiş bir karardı. Kaçınıl maz hır zorunluluk haline gelmişti.

Yeri gelmişken bir noktanın altını çizelim: Ölüm orucuna başla­ dığımızı ve eylemin gerekçelerini, hedef ve istemlerini kapsayan di­ lekçe 13 Ocak 1984 günü idareye verilmiştir. Söz konusu bu eylem dilekçesinde TTE konusuna değinilmemiştir. Bir saldırı aracı olarak kullanıldığı, saldırılan meşrulaştırmada bir malzeme olarak yararla­ nıldığı açıklanmakla birlikte, eylemin bir istemi olarak söz konusu yapılmamıştır. Yani, dilekçede sıralanan istemler arasında TTE konu­ su yoktur. Bu, unutulmuş, gözden kaçmış bir konu değildir. Bilinçli bir yaklaşımdır. Böyle bir yaklaşımın nedenleri şöyle özetlenebilir: TTE konusu o güne kadar öne çıkmadı, saldırıların odağında teslimi­ yet ve ihanet programı vardı. Dolayısıyla vuruş bu nokta üzerinde yo ğunlaştırılmalıydı. Direnişin de TTE odağına oturmaması anlaşılır bir şeydir, neden-sonuç ilişkisinin bir gereğidir. Öte yandan, TTE konu­ sunu ÖO eyleminin istemleri içinde belirtmek, eylemi bir noktada tı­kayabilir, düğümleyebilirdi. Bu olası bir tehlike idi. Dolayısıyla bu olası tehlike işin başında önlenmiştir. Tüm bunlar doğal olarak, bizim TTE dayatmasından rahatsız olmadığımız anlamına gelmez. Bizim yaptığımız, güç ilişkilerindeki ve dengelerindeki aleyhte bir gelişme­ nin eylemi TTE konusunda düğümleyebileceği olasılığı karşısında başvurulan esnek bir yaklaşımdan başka bir şey değildir.

Planlandığı biçimde başlayan ve süren ölüm orucu, ilk planda düşman tarafından pek dikkate alınmadı, saldırıların dozunu düşür­ mede etkide bulunmadı. Ölüm orucuna, kendini asma eylemlerine ve saldırılarda onlarca kişinin yaralanmasına ve bir arkadaşın işkence al­tında can vermesine karşın, koğuş baskınları ve işkence, dozundan ve hızından bir şey kaybetmedi. Kitlede çözülme başlamıştı. Bir şeyler yapılmalıydı. Ama ne yapılmalıydı? Ne gibi önlemler alınabilirdi?

5
Tek tip elbiseyi giyme taktiği, Bir tavizi

Ocak direnişinde en çok tartışılan ve eleştirilen konuların başında TTE giyme konusu gelmektedir. En çok çarpıtma ve saptırmalarda yi­ ne bu konuda yapılmıştır. En az kavranan konuların başında da yine bu gelir. O bakımdan konuya biraz daha yakından ve ayrıntılıca yak­laşmak gerekiyor.

Diyarbakır zindan gerçekliğinin şu veya bu boyutu, sürecin şu veya bu öğesi tanımlanırken bütün ile olan bağlantıları ve ilişkileri bağlamında ele alındığında doğru yakalanmış olur. Süreçten, süreci oluşturan özden soyutlanmış şu veya bu parçanın, olayın değerlendi­ rilmesi kesinlikle yanlışa götürür. TTE olayına da bu bağlamda ve perspektifle yaklaşmak gerekiyor. Somut gerçeklikten soyut ve kopuk olarak ele alındığında elde edilen değerlendirme kesinlikle doğru ve sağlıklı olmaz. O halde dönemin somut koşullarına ve karşılıklı güç ilişkilerine bakalım öncelikle.

Yukarıda da belirttiğimiz gibi, koğuş baskınları, işkence ve sine­ma salonunda işkence eşliğinde TTE giydirilmesi ve kitlenin ayrıştı­rılması süreci sonunda, kitlede önemli oranda düşmeler, teslim olma­ lar meydana geliyordu. Kurallara uyma (teslimiyet) ile TTE’nin giydirilmesi at başı gidiyordu ve bu konuma düşürülmüş kişiler dire­ nenlerden ayrıştırılıp ayrı koğuşlarda tutuluyordu. Bu kurallara uyan ve TTE giymiş koğuşlarda, askeri ve şoven eğitim yaptırılıyordu, Emir-komuta zincirinin bir halkası durumuna getiriliyorlardı. Tesli­miyet programını kabul eden aynı zamanda TTE’yi de giymek duru­ munda kalıyordu. Ocak’ın sonlarına doğru gelindiğinde, teslim olan­lar genel mevcudun yarısını bulmuştu, hatta yarısını geçiyordu. Bu eğilim giderek güç kazanıyordu. Eylül Direnişini yaşamış bu kitle, henüz 3 ay gibi kısa zaman geçmeden nasıl oluyordu da teslim olabi­ liyordu? Hem de tek bir işkence operasyonunda. Bu durumu nasıl açıklamak gerekir? Kitle teslim olmanın kurtuluş olmadığını biliyor­ du, geçmiş tecrübelerinden. Ancak ideolojik ve politik düzeyi belliy­ di. Geçmiş teslimiyet ve vahşet döneminin ağır etkisinden kurtulabil­ miş değildi, soluklanma fırsatı bulamamıştı, kendini toparlamadan şiddetli bir saldırıyla yüz yüze gelmesi, onun dayanma gücünü aşıyor­du. Kimisi de saldırıların ve işkencenin esas amacını ve yönelimini kavramadan, TTE için direnmeyi anlamsız buluyordu. Bütün bu ne­denleri ve etkenleri bir araya getirdiğimizde kitlemizdeki kitlesel dü­ şüşlerin nedenleri daha iyi anlaşılır. Kitlenin dayanma-direnme gücü­ nün sınırlı oluşu olumsuz bir olguydu. Dolayısıyla direnişin giderek bir avuç insanla (kadro) sınırlı kalma tehlikesi belirmişti. Hatla bazı arkadaşlar, bu kötü gıdısı, "’8I deneyini yeniden mi yaşayacağız. Tarih tekerrür mü ediyor" biçiminde ifade ediyorlardı.

Belli gruplar ve bizim kitlemiz içinde, "’TTE için direnmem, ama işkenceye karşı direnirim. TTE: için direnmenin fazla bir anlamı yok" vb. biçimde belli bir eğilim de gelişiyordu. Bu eğilim hem kurallara uyanların içinde, hem de direniş safında olanlarda vardı. Yanılgılı bir tutumdu. TTE zaten saldırıların odağında değildi. Her şey teslimiyet programı için yapılıyordu. TTE bir araçtı, saldırıların yönünü saptıran bir araçtı. Bu gerçekliği kavramak için fazla hır siyasal tahlile de ge­rek yoktu. Tüm çıplaklığı ile gelişmeler ortadaydı. Ama sığ ve yüzey­sel yaklaşımlar yanılsamalı sonuçlara götürebiliyordu işte.

Kitlesel boyutlardaki düşüşler, direniş inisiyatifinin zayıflaması sonucunu da doğuruyor, düşmanın cesaretini artırıyor, iştahını kabar­ tıyor, dolayısıyla saldırıların daha da pervasızlaşmasını getiriyordu.

İsyan durumu sürüyordu. Tüm çabalara karşın normal fiili direni şe gerekli ve uygun geçiş sağlanamadı. Düşman ”isyanı bastırma” ge rekçesiyle saldırılarını meşrulaştırma yoluna gidiyor, bu nokta dışta ve içerde etkili olabiliyor, bu "yasa” dayanağını ustaca kullanıyordu.

Ölüm orucu, kendini asma eylemleri, işkence sonucu ölüm ve yaralanmalar, yangınlar vb. tavırlar ve olaylar işkencenin hızını ve vahşet boyutlarında seyretmesini önleyemiyordu.

Kitlesel teslimiyet ve vahşet boyutlarındaki işkence umutsuzluk, belirsizlik moral bozukluğu, kendi gücüne güvensizlik vb. eğilimleri geliştiriyor ve teslimiyet eğilimini besliyor, kamçılıyordu.

Gelinen bu noktada, bu somut koşullar ve güç ilişkileri karşısında önümüze şu soru dikiliyordu: Teslimiyetin cezaevinin genelinde, en azından büyük bir çoğunluğunda yerleşmesine ve kurumlaşmasına göz mü yumulacaktı? Geniş bir kitle düşmanın her türlü saldırısına, teslimiyet ve tasfiyeci politikasına açık mı bırakılacaktı? Sorun salt bir prestij mi, yoksa teslimiyet ve ihanetin kurumlaşmasının önüne te­ melli bir set örmek miydi?

Madem ki sorun, salt bir avuç kadronun prestij sorunu değildi, tüm PKK kadro, taraftar ve kitlesiyle tutsakların düşman saldırı ve özüne karşı suç işlettirme politikasından kurtarmak sorunuydu; o za­man neler yapılabilirdi? Acilen yapılması gereken nelerdi, hangi tak­tiğe başvurabilirdik? Soruları uzatmak mümkün, ama yeterlidir. Alı­ nacak devrimci önlem hemen, acilen alınmayı ve yürürlüğe konulmayı dayatıyordu. Direniş kritik bir aşamadan geçiyordu çünkü. Beklemeye tahammülü yoktu.

Acilen yapılması gerekenlerin başında isyan durumuna son ver­ mek geliyordu. Düşmanın elindeki saldırıların esas amacını gizleme ve meşrulaştırma kozunu elinden çekip almalıydık. Saldırı ve işken­ cenin amaç ve hedefini daha açık, daha net ve herkes için anlaşılır ha­ line getirmeliydik. Dağılmaya yüz tutan inisiyatifi tekrar toplayabil meliydik. Ölüm orucu eyleminin öne çıktığı bir normal direniş düzeyine gerekli geçişi yapabilmeliydik. Düşüş gösteren direnisin bu eğilimini başta durdurup giderek yükselen bir yönelime dönüştürebil meliydik. Tüm bu acil beklentileri gerçekleştirmek için başvurulan taktık kuşkusuz koşulların ve güç ilişkilerinin bir yansıması ve dayat­ ması olacaktır. Belli bir tavizi, geri adımı ifade else bile böyle bir lak­ tiğe hemen başvurmak kaçınılmaz olmuştu.

Özgün koşullarını ve güç dengelerini-ilişkilerini, direnişin sorun­ larını ve zaaflarını, gündemdeki tehlikeleri ve inisiyatifin hepten yitişi olasılığını vb. durumları değerlendirerek TTE giyme kararına var­ dık. Bu karar bir tavizdi, bir geri adımdı. Ancak zorunluydu. Keyfi, öznel niyetlerin değil, somut güç ilişkilerinin, direnişin bağrında taşı­dığı zaafların bir ürünüydü. TTE giyme kararı bir taktikti; siyasal bir anlamı olan, kısa ve uzun vadeli beklentileri, nedenleri olan bir tak­ tıktı. Bir dizi değerlendirme, tartışıma ve hesap üzerine kurulu bir tak­ tik. Diyarbakır zindan gerçekliğinin özgün durumunun ve ilişkilerinin damgasını taşıyan bir taktik… Düşmanı darbelemede, yürüttüğü tesli­miyet ve ihanet politikasını geriletmede, püskürtmede bir araç rolünü oynayacak bir taktik. Daha büyük ve güçlü bir tarzda darbe vurmak için atılan bir geri adım…

Ta işin başında, ilke olarak TTE’yi giymeyeceğimizi söylüyor duk. Kararımız böyleydi. Ocak’ın sonlarında TTE giyme kararma gö­türen etkenleri ve koşulları yukarıda sıraladık. Özet olarak. Nedenle­ rini, beklentilerimizi, kazanç ve kayıplarımızı biraz daha açacağız Ancak önce kararın oluşumunu biraz daha ayrıntılandıralım. Bu ko­ nuda TKP/ML (Partizan )’nin iddiaları var. Y. Demokrasi’de dile getiri­ yorlar. Diyarbakır gerçekliğini çarpıtan, yanlış gösteren iddialar, daha doğrusu suçlamalardır.

24. koğuşta bulunan Mehmet ŞENER’in, 35. koğuşa, baskılara dayanamayıp TTE giyerek geldiğini yazan Y. Demokrasi, devamla şöyle diyor. Birlikte okuyoruz:

"35. koğuştaki kendi arkadaşlarını da tek tip elbise giymeye ikna etti. Elimizdeki en büyük silahımız olan tek tip elbise giymeme sila­hını idarenin eline vermiş oldu. Cezaevinin büyük bir kitlesini PKK kitlesi oluşturduğundan diğer azınlıktaki gruplarda tek tıp giyme zo­ runda kaldılar." (abç). (Y. Demokrasi. 7. sayı. 58. sayfa)

Y. Demokrasi yazarı, yaşanan gerçekliği kabaca çarpıtıyor. 35. koğuşta olup bilenleri bilmesi mümkün değildir. Çünkü o dönemde 35’te tek bir Partizancı dahi yoktur. Diğer gruplardan da öyle. Tek bir DY’li arkadaş vardı. O da ölüm orucu direnişinde şehit oldu. TTE giyme tartışmalarında Orhan KESKİN’in de (Devrimci Yoldan) görü­ şü alındı. Gelinen aşamada belli amaçlar uğruna giyilebileceği görü­şünü savunuyordu. Yani bu konuda aramızda bir görüş ayrılığı yoktu. Yeni Demokrasi yazarı 35’te olup bitenleri yaşamadığına göre, nere­ den öğrendi? Bizden böyle bir bilgi almadı. Geriye hayal gücü ile kurgulama kalıyor.

Bir kez, M. ŞENER’in TTE giyerek 35e geldiği kesinlikle doğru değildir. Arkadaş elbise giymiş değildi. Bu, o dönemde arkadaş aley­hinde çıkarılan dedikodulardan başka bir şey değildir. Öte yandan, PKK’nin TTE giyme kararını bireyselleştirmesi, bir kişi şahsında açıklaması en hafif deyimle hafifliktir, ciddiyetsizliktir. Örgütlü- merkezi bir gücü bireylerin tutum ve "ikna"larıyla gölgelemeye ça­ lışmak veya örgütsel olguyu ve işleyişi yok saymak kaba bir çarpıt­ ma olduğu kadar, belli hesaplara ve mesajlara da dönük bir çabadır.

TTE konusunda 35’teki kadroların görüşleri alındıktan sonra, di­reniş önderliği mevcut durumu değerlendirmiş ve giyme kararını ver­miştir. Bir taviz olduğunu bilerek. Belli amaçlar güderek, belli bek­ lentileri hesaplayarak. Y. Demokrasi’nin haksız yere suçladığı M. ŞENER arkadaşın bu kararın alımında hiç bir sorumluluğu yoktur. Sorumluluk direniş önderliğine aittir. Y. Demokrasi yazarının içyapı mızı ve işleyişimizi bu denli ayrıntılı bilmesini (!) nasıl yorumlama lı?!

Y. Demokrasinin ikinci bir iddiası, "ölüm orucundaki arkadaşla­ rın en büyük silahı elinden alınmış oldu" biçiminde somutlanıyor. Yani demek istiyorlar ki, "Biz TTE giyebilirdik, ama bir pazarlık ko­ zu olarak kullanmalıydık!" Bu, pragmatik bir yaklaşımdır, ilkeli de­ğildir. Dönemin -giyildiği günleri kastediyoruz- koşullarını, tarafların karşılıklı konumlarını ve güç ilişkilerini hesaba katmayan, zorunlu­ lukları göz önüne almayan bir yaklaşımları var. Kaldı ki, ölüm oru­ cunda elde edilmesi gereken hakları elde ettik, ek bir koza da ihtiyacı­ mız yoktu, kalmamıştı. Eylül Direnişinin kazanımları elde edilmiştir. Yani eylem planlanan hederlerine varmıştır. O halde "en büyük silah" bir koz olarak düşünüldüğüne göre ne işe yarayabilirdi ki? Kaldı ki sorun, TTE nin bir silah, bir koz olarak ele alınması değildi. Gelinen nokrada bu tavız taktiğinin siyasal anlamı ve sonuçlarıydı, bu taktiğe başvurmanın bir zorunluluk olup olmadığı idi. İsterdik ki. Partizan, tartışmayı bu nokta üzerine kurmuş olsaydı.

Aynı paragrafın devamında kendi kendisiyle çelişiyor, tutarsızlı­ ğını açığa vuruyor, dahası görüşlerini bulanıklaştırıyor. Cezaevinin büyük bir kitlesini PKK kitlesi oluşturduğundan diğer azınlıktaki gruplar da tek tip giymek zorunda kaldılar, iddiaları bu. Burada şu soru akla geliyor hemen: Y. Demokrasi yazarı (yanı TKP/ML) TTE’nin giyilmesine mi karşı, yoksa giyilebilir, ancak, bir koz olarak kullanılmadan giyilmesine mi? "Diğer gruplar giymek zorundu kaldı­ lar" ifadesi ise iç tutarlılıktan yoksunluğunu vurguluyor. Hem de hep­ ten giymenin yanlışlığını ima ediyor. Netsizlik, bulanıklık bilinçli ya­ratılmış olsa gerektir. Çünkü TKP./’ML, "Biz TTE giymekten yana değildik, ama azınlıktık, giymek zorunda kaldık" imajını yaratarak işin içinden sıyrılmayı deniyor ve kendi tavrını dış nedenlerle/ etkenlerle açıklamaya çalışıyor. Azınlık olmak, kendi bağımsız siya­setini uygulamamayı haklı göstermez, azınlık olmak başkalarının ka­rarının peşine takılmayı zorunlu kılmaz. Böyle bir şey, bağımsız siya­ set, grup olma olgusuyla çelişir, kendi kendini yadsıma anlamına gelir. "Giymek zorunda kaldık”-tabii PKK yüzünden!- açıklaması kendilerini kurtarmıyor. İddiasında,- ilkelerinde samimi ve tutarlı olanlar, azınlık olduklarına bakmaksızın bağımsız kararlarını uygular­ lar. Siyasal ciddiyet ve samimiyet budur. Bunu gerektirir. Mazlum Doğan, Diyarbakır zindanındaki faşist-sömürgeci vahşete karşı ko­ yarken tek bir kişiydi. Binlerce cezaevi kitlesi içinde DÖRT CAN, kendini ateşe verdi. 14 Temmuz Büyük Ölüm Orucu altı kişi ile başla­ dı. Bunların hiçbiri, Diyarbakır zindanında çoğunluk değildiler. Hatta tamama yakın çoğunluk, bu yapılanlara dönüp bakma gücünü bile kendinde göremiyordu. ONLAR, azınlık mı, yoksa çoğunluk mu ol­ duklarına değil, doğru olana baktılar ve bir kişi bile olsalar yapılması gerekeni yaptılar. Ve belirleyici olan da, teslim olmuş çoğunluk değil, kişiler düzeyinde süren doğru devrimci direniş oldu; böyle bir direni­ şi öngören siyasal çizgi ve bunun pratik uygulanışı zaferi yarattı, ka­ zandı. Diyarbakır zindanında vahşeti yıkan ve bu vahşet altında sin­ miş olanlara ayağa kalkma gücünü veren bu "azınlık" eylemleri oldu. Demek ki sorun, az ya da çok olmada değil, doğruyu temsil etmede, koşullara uygun olan devrimci politikayı uygulamadadır. Gerçek olan budur. Kısacası, diğer grupların TTE giymelerini biz zorlamadık. Bi­zim kararımız onların tavırlarının gerekçesi olamaz. Onların TTE giy­ meme tavrı önünde hiç bir engel yoktu. Tabii bütün sonuçlarını göze almak kaydıyla…

TTE giyme kararımızı eylem süresi içinde (hastanede) ve direniş sonrasında ayrıntılı olarak TKP/ML’lilere açıkladık. Esasta/özde bu karanı karşı çıkmadılar. Ancak "ölüm orucunda pazarlık konusu ya­pabilirdik" dediler. Eleştirileri sadece bu noktaya idi. Şimdi ise "zo­ runda kaldık biçiminde kıvırtmalara gidiyorlar. Oysa o zaman kara­ rımızın özüne katılmışlardı. Somut gerçekler bunlardır…

Bu tür kararları almak kolay değildir kuşkusuz, geri adım atıyor­sun belli amaçlar uğruna. Bunun siyasal anlamını açıklamak, kitleyi buna ikna etmek, hazırlamak öyle basit değildir, zaman gerektiriyor. Daha önce kitleyi, “giymeme" yönünde hazırlamaya çalışıyorsun, bu yönde çalışma yapıyorsun. Koşullar değişiyor, güç ilişkileri zorluyor. Zorunlu olarak eski talimatın tersi bir karar almak durumunda kalı­yorsun. Bu kararın hemen tüm anlamı ve özüyle bilince çıkarılması zordur, belli bir bilinç düzeyi gerektirir hemen kavramak için. O ba­ kımdan da ilişkilerimizde ilk planda olayın özünü kavramamaktan kaynaklanan, yeni değişikliğin anlamını anlayamamaktan kaynakla­nan bir şaşkınlık, taktiğe tepki biçiminde eğilimler/tavırlar gözlem­ lendi. Ancak işin aslı, özü ve nedenleri açıklanıp kavratıldıkça kara­ rın doğruluğuna inanç da gelişti. İlk şaşkınlık ve tepkiler giderildi. Tereddütler aşıldı.

Evet, bir daha vurguluyoruz: Sorun salt bir avuç kadronun TTE giyme ve giymeme sorunu olsaydı, işler çok kolay olacaktı. Sorun ce­ zaevinde teslimiyet statüsünün yerleşmesine ve kurumlaşmasına izin verecek miydik, vermeyecek miydik? İşte can alıcı/yaşamsal sorun buydu bizim için. Eğer geniş bir kitleyi düşmanın insafına terk etme sorumsuzluğu göze alınabilseydi, kadrolar TTE’yi ne pahasına olursa olsun giymeyecekti. Bu konuda her türlü direnişi de göstereceklerdi. Direnişin en iyisi ve görkemlisi sergilenebilirdi. Ama can alıcı soru­numuz prestiji kurtarmak değildi, kitleyi düşmanın çeşitli saldırıları, yönelimleri ve tasfiyeciliğinden kurtarabilmekti! O bakımdan kafalar bu yaşamsal nokta üzerinde yoğunlaşacak, bu amaca dönük önlemler araştırılacaktı. Bu, anlaşılır bir şeydir; partiyi temsil etmenin, çizgi adamı olmanın, sorumlu davranışın kaçınılmaz bir gereğiydi.

Devam ediyoruz. Tek tip elbise giyme kararından acilen -hemen neler bekliyorduk? Kısaca ana çizgileriyle açıklayalım:

TTE’nin giyilmesi durumunda bu beklentilerin hemen gerçekleşe­ bileceğini varsayıyorduk. Bu beklentilerin de direnişin kaderi üzerin­de nasıl etkili olduğunu uzun uzadıya anlatmaya gerek yok.

Şu noktayı da vurgulayalım: TTE giyme kararı yürürlüğe konu­ lurken idareye "kimseye fiske vurulmayacağı, geri koğuşa getirilece­ ği, tersi durumda da giyilen TTE’nin çırarılıp atılacağı" söylendi. On­ lar da bu yönlü söz verdiler. Pratikte de işin başında sözlerine uydular. Ancak ilerleyen günlerde, özellikle mahkeme gidiş-gelişlerinde vahşi ve barbarca uygulamalarına devam ettiler.

TTE giyme kararından ve pratiğinden sonra hızında ve dozunda düşme olmakla birlikte işkence durmadı, devam etti. Bu olgu neyi gösteriyordu, kanıtlıyordu? TC’nin Diyarbakır zindan politikasının özünün TTE olmadığını, esas amacın teslimiyet ve ihanet dayatmala rını gerçekleştirmek olduğunu. O halde bizim taktik ve yönelimleri­ miz, bu politikayı boşa çıkarmak için olmalıydı. Her şey, insani de­ ğerlere ve siyasal kimliğimize denk düşen bir cezaevi yaşamı için ol­ malıydı. TTE giyme tavrımızın altında yatan belirleyici neden budur.

Baskılar ve işkencenin devam ediyor olması, direniş konusunda ikircikli ve tereddütlü olanların önünü açtı, böylece direnişte karar kılmalarını sağladı. Teslimiyeti biliyorlardı, yaşamışlardı çünkü. TTE giyme kararından sonra direnişte baş gösteren düşme eğilimi durdu. Teslim olmalar, kurallara uymalar sona erdi. Hatta sürekli yinelenen direniş çağrılarıyla daha önce teslim olmuş birçok unsur, yeniden di­ reniş saflarına katıldı. Direnişin güçlenmesi demekti bu.

İsyan durumuna son verilmişti, TTE’nin saldırıların özünü saptır­ ma işlevine son verilmişti, direnişin anti-işkence ve anti-teslimiyet ve anti-ihanet boyutu ve özü herkes için anlaşılır hale gelmişti. "Yasal" dayanaklardan yoksun kalan düşman, dişarda ailelerimize ve kamuo­ yuna baskı ve işkencelerini açıklayamaz olmuştu. Dolayısıyla aileleri­ mizin etkinliği arttı, kamuoyunun lehimize dönmesini sağlamış olu­ yordu. İnisiyatifimiz güçlenmişti. Kısacası normal bir seyir kazanan direnişimiz, ‘TTE giyme taktiği ile kısa vadede, direnişin kitlesel bo­ yutunu korudu, belli bir denge kurdu ve olumsuz gidişi durdurup ter­ sine çevirdi.

Evet, TTE giyme tavrı bir tavizdir, geri bir adımı ifade eder. An­cak belli değerleri korumak, ciddi tehlikeleri savuşturmak, toparlanma-güç toplama kesin ihtiyacında olan kitleyi soluklandırmak için ve­ rilmiş bir taviz. Bu tür taktiklerin siyasal anlamı budur zaten. Lenin "Sol Komünizm”de verdiği örnekte olduğu gibi, sömürgeci haydutla­ rın teslimiyet ve ihanet politikasını geriletmek, püskürtmek için veri­ len bir tavizdir. Bu noktada önemli olan, yapılan uzlaşma veya atılan geri adımın siyasal niteliğidir, siyasal olarak getirip götürdükleridir. Söz konusu karar elini-kolunu mu bağlayıp düşmana mı teslim edi­ yor, yoksa en değerli varlığını korumana mı yardımcı oluyor? İşte bü­ tün sorun bu can alıcı soruda, onun yanıtında gizli! TTE kararı ile eli mizi-kolumuzu bağlamadık, tersine manevra alanımız genişledi, düşmanın elindeki kozları aldık, inisiyatif bize geçti, gücümüzü koru­mada bize yaradı. Ve böylece son vuruşu yapmada önemli bir rol oy­ nadı. İşin teorik açılımını yapmayı gereksiz buluyoruz.

Tavizler güç ilişkilerinin ve dengelerinin ürünüdür, bu anlamda bir zorunluluğa dayanır. Gücün o tavizi kaldırmaya yetmediği için, tavizi vermek zorunda kalmışsın.

Uzun bir teslimiyet dönemi ve vahşeti yaşamış kitlemiz, daha to­ parlanma, soluklanma fırsatı bulamadan, yeni bir vahşetle karşılaştı. Dayanma gücü belliydi, dolayısıyla o sınıra gelenler soluğu teslim ol­makta alıyordu. Bu neyi gösterir? "Kitlenin kesin bir soluklanmaya, toparlanmaya, kendi kendine gelmeye" ihtiyacı olduğunu. Bu ise tes­limiyet altında değil, belli tavizleri de içerse işkencesiz, asgari insani koşulların sağlandığı bir ortamda, bir yaşam çerçevesinde mümkün olabilirdi.

Teslimiyet ve ihanet politikasının Diyarbakır zindanlarında yerle­ şip kurumlaşmasının Kürdistan halkı için, partimiz için, ulusal kurtu­ luş mücadelesi için ne anlama geldiği bellidir. O dönemde Diyarbakır zindanlarının mücadelemiz içinde işgal etliği yer ve konum da belli­dir. Bu, bir halkın geleceğini, kaderini ve özgürlük kavgasını yakın­ dan ilgilendiren, etkileyen bir konu… Dolayısıyla takınılacak tavrın si­yasal ve tarihsel anlamı büyüktür. Bir tavizle eğer mücadelenin yüz yüze bulunduğu korkunç tehlike savuşturulabiliyorsa, o taviz niye ve­rilmesin? "Sol” yaklaşımların fazla bir değeri olmazdı.

İşte, TTE giyme tavrı değerlendirilirken, TC’nin Diyarbakır zin­ danlarında uyguladığı ulusal imha politikası bağlamında, mevcut güç ilişkileri temelinde, sürecin bütün bileşenleri ve öğeleri dikkate alına­ rak ve hangi değerleri korumak, hangi amaçları gerçekleştirmek pa­ hasına gerçekleştiği durumu bir bütün olarak ele alınmalıdır. Teslimi­ yet ve ihanet politikasından soyut, bu politikayı püskürtmek temel kaygısından bağımsız, kitlenin gücünden ve dayanıklılığından ayrı, güç ilişkilerinin somut konumlanmasından soyut bir TTE giyme kara­ rının değerlendirilmesi doğru ve gerçekçi olamaz. Somut tarihsel ko­şullar bağlamında, neden ve sonuç ilişkileri çerçevesinde TTE giyme kararı değerlendirilebilir, tanımlanabilir.

Bir noktanın daha altı çizilmelidir: Ocak Direnişinin diğer bir özelliği savunma pozisyonunda oluşuydu. Bunun belli dezavantajları var. Hazırlıkların saldırganın hazırlıklarına göre daha geri ve eksik oluşu, saldırganın kararlılığı, ilk şok-psikolojik etki vb. Eylül direni­ şiyle kıyaslandığında Ocak Direnişi kazanımları koruma-savunma ha­reketidir. Eylül’de biz saldırıda idik. Bunun getirdiği avantajları kul­ landık. Bu bakımdan saldırgan tarafı savuşturmada bir adım geri atmak, eğer değerleri, mevziiyi korumada-savunmada bir etkide bulunacaksa, o geri adım niçin atılmasın ki? Devrimci taktiğin, taktik yö­ nelimin siyasal anlamı budur zaten.

TTE giyme kararının doğruluğu-zorunluluklardan kaynaklanan- pratikte doğrulandı. Taviz vermiştik, geri adım atmıştık. Ancak, esas hedefi teslimiyeti kurumlaştırmak olan düşman saldırılarını püskürt­ tük, Eylül’ün kazanımlarını korumada gücümüzü koruduk, insani ve siyasal kimliğimize uygun (belli tavizlerle birlikte) bir cezaevi yaşa­ mı tutturabildik. Bu başarıya ulaşmada anılan taktiğin hatırı sayılır bir payı olmuştur. Direnişin bir avuç insanla sınırlı kalması belki prestiji­ mizi daha da yükseltebilirdi, ancak bir yığın ilişkinin düşmanın insa­ fına terk edilmesi anlamına gelirdi bu. Hiç bir sorumlu devrimci bu tehlikeyi göze alamazdı. Bizim için gerekli olan somut siyasal kazanımlardı. Yani toparlanmak, örgütlenmek, yaralarımızı sarmak, geç­ mişin tahribatlarını gidermek, soluklanmak! Ve bunlar da, teslimiye­ tin, işkencenin olmadığı, asgari insani koşulların var olduuğu bir cezaevi yaşanımı gerektiriyordu. İşte TTE giyme tavizinin siyasal özü buydu.

Taktiklerin ilkelere dayanması gerektiği söylenir. Bu doğrudur. Bizim TTE giyme taktiği ilkelere dayanır. Bizim için o dönemde te­ mel ilke, varlık-yokluk sorunu olan konu, teslimiyet ve ihanet dayat­ malarını püskürtmek ve insani değerlere ve siyasal kimliğimize uy­ gun bir cezaevi yaşamı kurmaktır. İşte TTE giyme kararı, bu ilkenin güvence altına alınabilmesi için verilen bir tavizdir, Bu durum zindan pratiğimizle doğrulanmıştır.

Bu nitelikteki taktik tavizlerin iç mantığında, o tavizi benimse­ mek, bir yaşam biçimine dönüştürmek tutumu yoktur. Tersine bu tür tutumları dıştalar. Zamanı ve zemini belirdiğinde anılan tavizi orta­ dan kaldırmak, anılan taktiğin iç mantığı gereğidir. Biz de TTE’yi gü­nül rahatlığı ile giymedik. Bu tavizi bir gün, koşulları belirdiğinde ge­ri alacağımızı biliyorduk, bu konuda kesin kararlıydık. Belli bir soluklanma, toparlanma, örgütlenme ve diğer asgari hazırlıkların ta­ mamlanmasıyla verilen taviz, geri alınırdı, yani TTE çıkarılıp atıla­ caktı. Zorunlu olarak ve belli amaçlar için giyildiği dönemde böyle düşünüyorduk. Ve pratikte buna uygun davrandık! TTE’yi çıkarıp at­ tık.

 

About Post Author

Nan-Hev

info@mcanyuce.com

Happy

0 0 %

Sad

0 0 %

Excited

0 0 %

Sleepy

0 0 %

Angry

0 0 %

Surprise

0 0 %