Ziwanê Kirmanckîyî (kirdkî, zazakî, dimilkî) edi xeta vîndbîyene der o.
UNESCO’yî, Gucuge 2009 de, rapora xo ya bareyê ziwananê cîhanî de, bi beyanatê kerde eşkere. Rapore de, rewşa ziwananê cîhanî edi kategorîyanê fênda „bê temînat“, „taloke“, talokeyo cîdî“, „krîtîk“ û „ merde“ êna nirxnayene.
Gorê rapore, ewro cîhan de 6 hezarî ra vêşêrî ziwanên candeyî êne qesekerdene, estê. Nêzdîyê 200 ziwanî dergîya 3 nivşanê (nesîl) ravêrdeyî de werte ra darîyê we, û nêzdîyê 2500 ziwanên bîn kî, edi binê talokeyê vîndbîyene der ê. Nê 2500 ziwanên ke talokeyê vîndbîyene der ê, înan ra 18 hebî (kirmanckî, ermenkî, lazkî, pontûskî, abhazkî, romenkî, çerkezkî…ûêb.) kî Tikîye der ê. Çito ke ma vînenîme, ziwanê Kirmanckîyî kî, edi zereyê lîsteya nê ziwananê „bê temînat“ an de, amo hesabnayene.
Şarê Kirmancî,
Çito ke aseno, saya serê dewleta Tirkî û bê qêretîya ma, ziwanê Kirmanckîyî ewro edi talokeyê vîndbîyene der o. Organîzayon û medya Kurdan na bare de, bi zere û can ra ravêşîyena kirmanckî de kar û gureyêde xo yo destkewte çîno. Ganî ê ziwananê Kurdî têduşt ra bigêrê û re ci wayîr bivejîyê. Ma şîkîme bivajîme ke Kirmanckî, hetê organîzasyon û medya Kurdî de kî sê (sêwî) mendo. Seba ke gavarê medya Kurdî, edi mantiqê desthelatîya ziwananê Kirdaskî (kurmancî) û Sorankî der o; Weşan, tenya/giranêrî her di ziwanan de serkewte yo. Darûyê ma bi destê ma no.
Heyan nika, kêyepela ke tenya bi Kirmanckî weşan kena, yewêde biser û paye çîna. Ma komêde roşnvîran hînî bire dê ke, qasê hêz û quweta xo, kêyepelêde biser û paye bikerîme xizmeta ziwan û kulturê Kirmancan. Na kêyepele, a wo nêzdî de dest bikero weşanê xo. Nameyê kêyepele GAXAN a.
Gaxan Online, kêyepelêde vengûvajî, kulturî û şîroveyî ya. A wo weşanê xo seranser bi Kirmanckî (kirdkî, zazakî, dimilkî) bikero. Ma lêweyê standartîzekerdena ziwanê Kirmanckîyî de, her hînî kêyepele de ca bidîme nûsanê fek û zaraveyanê folklorîkî kî. Bê şik, rarêyişê (raxelese) ziwan û kulturî, bi destfîştena heqê perwerdeyî û organîzebîyene ra eleqedar o. Ganî na bare de çi ke destebera ma ra amê, ma, xo peyser megêrîme, bikerîme.
Bêhetîye, berhetîye (berterefîye) ya. Coka Gaxan Online HET a !..
Roşnvîrno,
Dem demê qewxa (mucadele) kar û gureyî yo. Ganî ma nûskarî bi maqaleyanê xo, ziwanzanî û tarîxzanî bi nûsanê xo, şaîrî bi şîîranê xo, çîroknûsî bi çîrokane xo, mûhabîrî bi vengûvajanê xo … aktîfane destek bidîme kêyepela Gaxan Online. Û aye bikerîme adresê perwerdeyî û vengê şarê Kirmancî.
Kirmancno,
Ziwanê ma estbîyena ma no!.
Ganîyîya acîle bi gureyê ziwanî û kulturê ma esta.
Bi yarmertîya madî û manewîye doş bidê re doşê ma, dest bidê re destê ma!.
Roj roja kar û xebatî ya!.
Gaxan Online 4 Adare 2009