0
0
Avrupa Parlamentosu’nda konferansa çağrı / Dersim ’38, 70 Yıl Sonra
Dersim’i Yeniden İnşa Derneği, 70 bin kişinin katledildiği Dersim katliamını 70. yılında dünya kamuoyuna hatırlatmak amacıyla 13 Kasım 2008’de Brüksel’de, Avrupa Parlamentosu’nda Dersim ’38 Konferansı düzenliyor.
Avrupa Parlamentosu Üyesi Feleknas Uca’nın (GUE/NGL) yöneteceği konferansa şu konuşmacılar katılıyor:
* Ayşe Hür, Tarihçi ve yazar, İstanbul
* Prof. Dr. Ronald Münch, Bremen Üniversitesi
* Hilda Tchobaian, Barış ve Demokrasi Için Avrupa Ermeni Federasyonu Başkanı
* Haydar Işik, Yazar ve Dersim’i Yeniden İnşa Derneği Baskanı
* Hans Branscheidt, EU Turkey Civic Commission
* Şerafettin Halis, Dersim (Tunceli) Milletvekili (DTP)
* Aysel Tuğluk, Diyarbakır Milletvekili (DTP)
* Songül Erol Abdil, Dersim (Tunceli) Belediye Başkanı
Merkezi Almanya’nın Köln kentinde bulunan Dersim’i Yeniden İnşa Derneği yönetim kurulu yaptığı yazılı açıklamada 1937-38 yıllarında yaşanan Dersim katliamının üzerinden 70 yıl geçmesine rağmen hiç unutulmadığını ve halen sorumlularının açığa çıkarılmadığını belirtti.
Tüm demokratik örgütlere, insan hakları savunucularına ve medyaya hitabeden konferans çağrısında şöyle deniliyor:
70 YIL GEÇTİ, UNUTULMADI
“Dersim katliamı 70. yılında. 1937-38 yıllarında Dersim’de Türk devleti tarafından yapılan katliamın üzerinden 70 yıl geçmesine rağmen bu katliam hiç unutulmadı, unutulmayacak ve hala sorumluları açığa çıkarılmadı.
Dersim katliamı, ‘Dersim bir çıbanbaşıdır’ sözleriyle Türkiye Cumhuriyeti rejiminin Dersim’i hedef göstermesiyle başladı. Önce 1935’te benzeri zor bulunur bir uygulamayla Dersim adı ‘Tunceli’ olarak değiştirildi. Dersim Katliamı için Ankara’da 4 Mayıs 1937 günü Bakanlar Kurulu toplandı ve 1937 Yılında Yapılan Tunceli Tenkil Harekatına Dair Bakanlar Kurulu Kararı’nı aldı. ‘Gayet Gizlidir’ ibareli yarım sayfadan oluşan kararla Dersim’in katliam fermanı imzalandı.
70 BİN KİŞİ KATLEDİLDİ
Resmi açıklamalara göre Dersim katliamında12 bin kişi katledildi. Dersimlilere göre ise 70 bin kişi katledildi. Katliamdan sonra binlerce Dersimli sürgüne gönderildi, yerlerinden edildi. 16 Kasım 1937’de Kürt halkının önderlerinden Seyit Rıza ve yedi dava arkadaşı Elazığ’da idam edildi. Seyit Rıza ve arkadaşlarının mezarının nerede olduğu ailesinin bütün girişimlerine rağmen hala açıklanmamıştır.
Dersim Katliamı, Cumhuriyet Türkiyesi’nin Kürtler ve Aleviler üzerindeki tek katliamı değil. Osmanlı İmparatoru I. Ahmet döneminde 9 Aralık 1606 ve 5 Ağustos 1611 tarihleri arasında sadrazamlık yapan ve yaklaşık 100 bin Kürt Kızılbaş Alevisini katleden Kuyucu Murat Paşa’nın ‘ateş kuyuları’ hala hafızalardadır. 1514 yılında da Yavuz Sultan Selim’in 40 bin kişiyi kılıçtan geçirerek çözemediği bu sorun, 1935-1938 yılları arasında Dersim’ de bir daha katliamla çözülmek istendi.
1938 trajedisi, geride sadece ölü ve yaralılar, sürgünler, insansızlaştırılmış adı ve bütün varlığı yasak bir bölge bıraktı. Dersim Kürtleri, kimlik, dil, kültür ve inançlarından dolayı planlı, sistematik bir katliama ve en acımasız asimilasyona maruz kaldı.
70 YILDIR KATLİAMLA YÜZLEŞMEDİLER
Türkiye Cumhuriyeti’nin, günümüzde de süren ‘tek dil ve tek millet’ politikası önce Koçgiri’de, ardından Şeyh Sait İsyanında, Zilan’da sonra Dersim’de ağır katliamlar yaşattı.
Dersim katliamında Türk devleti on binlerce insanı öldürdü; kalanlar sürgün edildi, Dersim insansızlaştırıldı. Bu acımasız uygulamaların nedeni; Kürt, Alevi ve Kızılbaş olmaktı. Aradan 70 yıl geçmesine rağmen Türkiye Cumhuriyeti diğer Kürt katliamlarında olduğu gibi bu katliamla da hala yüzleşmiş değil. Öldürülen on binlerce insanın sorumluları hiç yargılanmadı ve açığa çıkarılmadı. Parçalanan aileler kendi geçmişlerini öğrenemedi. Binlerce kişi kendi yakınlarından hala haber alamamıştır. Devlet tarafından o dönem alıkonulan Kürt çocuklarının nerede oldukları bilinmiyor.
Oysa benzeri örneklerin yaşandığı dünyada, katliamları gerçekleştiren birçok devlet halklara yaşattıkları acılarla, haksızlıklarla yüzleşti ve özür diledi. Ama Türkiye ise hâlâ dünyaya direniyor ve tıpkı Ermeni soykırımında uyguladığı ‘yok’ sayma stratejisini Kürt katliamları için de uyguluyor.
Latin Amerika ‘yeniden barışma’ dedi; Japonlar ‘geçmişi geride bırakmak’ dedi. İtalya ‘Temizlik Operasyonu’ yaptı; Avusturya ‘Nazi işbirliğini’ ele aldı; İsviçre ‘Nazi Hesapları’ ve ‘Nazi Altınları’ ile yüzleşti. Avustralya yerlilerden ‘özür’ diledi. Aynı şeyi Kanada Quebecliler için yaptı. Güney Afrika’da ırkçı Apartheid rejimine son verildi. Bu ve benzer örnekler, geçmişin çağdışı iz ve etkilerinden arınmanın ancak ve ancak inkar ve yok etme siyasetinden vazgeçmekle mümkün olabileceğinin kanıtlarıdır. Barış içerisinde bir arada yaşamanın yolu bu örneklerden de anlaşılacağı gibi demokratik bir zihniyet dönüşümünden geçmektedir.”
Türkiye’nin ise devlet politikası olarak uyguladığı katliam arzusundan henüz de vazgeçmediğinin kaydedildiği açıklamada, “Halen Kürt coğrafyası bombalanıyor, köyler boşaltılıyor, insanlar kimlik ve kültürlerinden dolayı katlediliyor” diye belirtildi.
Dernek, 70. yılında Dersim katliamını dünya kamuoyuna hatırlatmak için 13 Kasım 2008 günü Avrupa Parlamentosu’nda “Dersim ‘38 Konferansı” düzenleyeceklerini duyurdu.
Açıklamada devamla şunlara yer verildi: “Tarihimizle yüzleşmek, katledilen atalarımızı ve analarımızı unutmadığımızı ve unutmayacağımızı göstermek için orada olacağız.
Bizler Dersim katliamının ve diğer Kürt isyanlarında da olduğu gibi çözümün öldürmek ya da ölmek değil, farklılıklarımızın zenginlik olarak görülmesi gerektiğini ifade ediyoruz. Kürt sorununa çözümü inkar ya da imhayla değil barışçıl yöntemlerle sağlanabilir. Ancak ileriye güvenle bakabilmenin yolu devletin geçmişiyle yüzleşmesinden geçmektedir. Aksi bir durumda yaşanan bu acı ve travma son bulmayacak, sorunun çözümüne katkı sağlamayacaktır.
Ermeniler, Rumlar, Kürtler, Yahudiler, Alevi-Kızılbaşlar, Süryaniler, Asuriler kısacası tüm Türkiye yurttaşları ve ötekileştirilenler bu yüzleşme çağrısının asli sahipleridir.
Bunun için Dersim Yeniden İnşa Derneği, Dersim‘38 katliamıyla ilgili AB Parlamentosunda Sol grubun ev sahipliğinde bir konferans düzenliyor. 13 Kasım 2008 tarihinde saat 15’ten itibaren yapılacak olan bu konferansa başta AB ülkelerini, BM’yi, sivil toplum örgütlerini ve Kürt halkını duyarlı olmaya çağırıyoruz.”
Konferansa katılmak isteyenler, giriş kartı alabimek içinşimdiden isim, adres, e-mail adresi ve telefon numaralarını aşağıdaki adrese bildirmelidir:
M. Ahmet Dere <farasin@hotmail.com>
Dersim-Gesellschaft für Wiederaufbau e.V. (Gemeinnützig)
Holweider Str.40, 51065 Köln
Tel.: 00-49-2216160611
Für Ihre Spenden: Postbank Dortmund
Kontonummer: 687 152 466; Bankleitzahl: 440 100 46
______________________
INFO-TURK
53, rue de Pavie
1000 BRUXELLES
Tel: (32-2) 215 35 76
Fax: (32-2) 215 58 60
