0
0
Independent ön sayfasına ekonomik krizden beri sıkça duyar olduğumuz bir tasviri iri puntolarla manşete çekiyor:
‘Domino taşları gibi” diyor Independent. Hemen altında İngiltere’den tipik bir durum nakledilmiş.
Ufak bir market işleten 40 yaşında bir İngilizin dükkanına eskisi gibi müşteri gelmez olunca, bunun etkileri nereye uzanıyor? Independent, Richard Green adlı fotoğrafı da basılı olan market sahibinin, camekanları biraz tamirat istese de, bundan vazgeçtiğini aktarıyor.
‘Ama” diyor gazete, ”kemerleri biraz sıkmaya karar veren sadece o değil, binlerce dükkan sahibi de aynı şeyi yapıyor. Bu, Chemix adlı şirketin batmasına ve 60 kişinin işini kaybetmesine yol açmış. İnşaat malzemeleri satan bir firma bu. Independent, ‘İşte’ diyor, ”bu gibi küçük kararlardan dolayı, dün İngiltere’de 5 bin kişi işini kaybetti.”
Independent, Noel zamanına, yani Aralık sonuna gelindiğinde, İngiltere’de 2 milyon insanın işsiz kalacağının beklendiğini yazıyor.
G-20 zirvesi
Art arda düşen domino taşlarının pasaportsuz her yönde ilerleyebildiği bir dünyada yaşıyoruz. Bu haftasonu Washington’da bir araya gelecek olan önde gelen 20 büyük ekonominin liderleri, karamsar gidişata küresel anlamda dur demenin yollarını arayacak.
Financial Times, ”G20 ülkeleri mali pakette uzlaşmaya meğilli” diye yazıyor.
Faiz hadleriyle ekonomiyi canlandırma kapsamında eskisi kadar manevra sahası kalmadığını yazan Financial Times, liderlere vergileri indirip kamu harcamalarını pompalamak gibi eşgüdümlü adımlar atmanın cazip geldiğini belirtiyor.
Gazeteye göre büyük ekonomiler arasında sadece Fransa şu ana dek ekonomisini canlandırmak amacıyla bu yönde bir mali paket açıklamış değil.
Hastalık izni
İşten çıkarmaların giderek arttığından bahsettik; ama bir de işe gitmemek var. Hele hele hava güzel, ve sizi bekleyen iş de pek heyecanlı değilse.
Guardian’ın ön sayfadan aktardığı devlet istatistik sonuçlarına göre, İngiltere’de müşteri hizmetlerinde çalışanlar ortamalanın iki kat üstünde hastalık izni alıyor.
Gazete, bunun bir sebebinin stres olabileceğini söylemiş. Ama eskiden çağrı merkezinde çalışmış bir kadın, gerçek nedeni maaşlarda aramak daha faydalı olabilir diyor:
Sektörde verilen maaşlar ne kadar düşükse, elemanların sadakatinin de o kadar gelip geçici olduğunu düşünüyor.
Guardian’ın dikkat çektiği bir diğer nokta, devlet dairelerinde çalışanların, özel sektöre kıyasla daha çok hastalık iznine başvurması.
‘Petrol darboğazı’
İşini kaybedenler, düşük maaşlar ve hastalıklardan sonra, bir karamsar haber daha.
Guardian’a göre kredi darboğazının ardından, kapıda yeni bir kriz daha var: Petrol darboğazı.
Uluslararası Enerji Kurumu’nun acil çağrısını sayfalarına taşıyan Guardian, 2030 yılına gelindiğinde dünyanın her gün 64 milyon varil ek petrole ihtiyacı olacağı tahminini bildiriyor.
Gazete, Avrupa Komisyonu’nun yarın açıklayacağı bir raporda da petrol alarmı verileceğini yazıyor. Petrol havzaları daralan, arz-talep ilişkisi giderek dengesizleşen kritik bir dünya tablosu çiziyor sözkonusu rapor. Uzmanlar, petrole bağımlılığın azaldığı bir ”yeşil devrime” ihtiyaç duyulduğunu aktarıyorlar.
Gong Li’ye tepki
Çin sanayiinin giderek artan enerji ihtiyacı, kuşkusuz bu tablonun başlıca ayaklarından biri. Ama Çin’in dünya sahnesinde kendini giderek daha çok hissettiren varlığı, sadece ekonomik değil.
Geçtiğimiz yıllarda Çin sinemasının atağına da tanıklık ettik. Bu sinemanın en büyük yıldızı, Gong Li, Hollywood’u peşinden koşturtan bir diva.
Fakat Independent, Çin kamuoyunun kadın oyuncuya ateş püskürdüğünü yazıyor. Ünlü yıldız, Çin uyruğundan çıkmış çünkü.
Independent, ”Fransızlar için Catherine Deneuve ne ise, Çin için de Gong Li aynı değerde ulusal bir kadınlık asmbolü” diyor. Türkiye benzetmesi yapılmamış ama, Çin’in Türkan Şoray’ı demek mümkün herhalde.
Independent, Singapur vatandaşlığına geçtiği haberini öğrenen Çinlilerin, ünlü yıldızı ihanetle suçladıklarını bildiriyor.
Çin kanunlarında çifte vatandaşlığa izin verilmiyor. İnternet forumlarında yazılanlardan örnekler veren Independent, ”Gözü para görünce bir yabancı olmaya karar verdi” diye veryansın eden öfkeli yorumlar aktarmış.
Gelin Independent’ın satırlarıyla devam edelim ve gazetenin kendi sayfalarında yer alan öfkeli bir yoruma göz atalım. Ama konumuz sinema yıldızları değil; yakın zaman önce Türkiye’nin burnunun dibinde meydana gelen ciddi ve kanlı bir çatışma.
‘Gürcistan için neden bu kadar beklendi?’
Rusya-Gürcistan gerilimi yaz aylarında doruğa tırmanmıştı fakat savaşın tahlilleri İngiliz gazetelerini hala meşgul ediyor.
Batılı ülkelerin Gürcistan’ı bir kurban olarak gösterip Rusya’yı suçlamakta fazla aceleci davrandıklarını düşünen Independent yazarı, ”Batı, gerçekleri neden görmezden geldi?” diye soruyor.
Yazıda, savaşın üzerinden geçen zaman içinde bölgedeki sivillerle, komutanlarla, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı AGİT’in bölgede konuşlanmış üyeleriyle konuşan gazetecilerin, Gürcistan’ın kışkırtması ve saldırganlığına tepki veren bir Rusya görüşünde hemfikir olmaya başladıkları belirtiliyor.
Ayrıca, Amerika ve İngiltere’nin hükümet yetkililerinin bu gerçeği en başından beri bilmemesine imkan olmadığını ileri süren Independent yazarı, Gürcistan’ı eleştirmek için neden üç ay beklediklerini sorguluyor: ”Cehalet mi? Yoksa ideolojik bir körlük mü?”
‘Kerkük düğümü’
Amerika Birleşik Devletleri’nde başkanlığı Ocak ayında devralacak olan Barack Obama, askerleri Irak’tan yaklaşık 1 buçuk yıl içinde geri çekme vaadinde bulunmuştu. Ancak Financial Times’taki analize göre bunun hayata geçip geçmeyeceğinde kilit kelime, Kerkük.
Gazete, Sünni-Şii gerginliğinin geçmişe nazaran Irak’ın güneyinde yatışmaya yüz tuttuğu bir dönemde, ülkenin kuzeyinin yeni bir patlama noktası olarak belirdiği görüşünde.
Financial Times, tarihi anlamda Irak Kürdistan’ın parçası kabul edilmesine karşın Kuzey Irak Kürt yönetimi sınırları dışında yer alan petrol zengini kentin gelecekteki statüsü tartışmasının çözüm işaretleri vermediğini yazıyor.
Gazetenin ifadesiyle, merkezi Bağdat hükümeti ile Kürt yöneticiler arasındaki anlaşmazlık o kadar hassas ki, önümüzdeki Ocak sonunda Irak çapında planlanan yerel seçimlere Kerkük’ü dahil etmemeye karar verdiler. Çünkü taraflar kentin etnik nüfus yapısına ilişkin süregiden araştırmaya zaman tanımak istiyor.
BBC Turkish / 12.11.08
